Paronychia
Wat is paronychia?
Paronychia (omloopje) is een ontsteking van de nagelriem of de nagelwal. Paronychia komt veel voor en er zijn verschillende oorzaken voor. Er wordt een acute vorm onderscheiden die zeer plotseling ontstaat, en ook een chronische vorm die geleidelijker ontstaat en meestal ook langer aanhoudt.
Hoe ontstaat het?
Acute paronychia: infectie met een bacterie (meestal Staphylococcus aureus). De bacterie is door een beschadiging van de huid of de nagelriem het weefsel binnengedrongen. Bekende voorbeelden van dergelijke beschadigingen zijn een ongelukje met een nagelschaar, een splinter onder de nagelriem of het lostrekken (of bijten) van ‘losse velletjes’ bij de nagelriem. Ook nagelbijten kan een ontsteking van de nagelwal veroorzaken.
Chronische paronychia: deze vorm van paronychium ontstaat bij mensen die een langdurige beschadiging heben van de nagelriemen. Deze kan bijvoorbeeld ontstaan door veelvuldig en langdurig contact met water en schoonmaakmiddelen waardoor de huid rond de nagels opweekt en daardoor toegankelijk wordt voor microrganismen. Deze infecties worden meestal veroorzaakt door een gist (Candida albicans, Candida parapsilosus) of ook wel door een bacterie (Pseudomonas aeruginosa).
Hoe ziet het eruit?
Acute paronychia: gezwollen, rode en (druk-)pijnlijke nagelriemen met pusvorming.
Chronisch paronychia: gezwollen, rode en pijnlijke nagelriemen. Er is ook sprake van een eczeemachtige verandering met schilfering. Pusproductie is meestal niet aanwezig. Bij langdurige aanwezige paronychia is er ook een verkleuring en slecht uitgroeien van de nagelplaten.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose wordt met het blote oog gesteld. Om te bepalen wat de verwekker is van de paronychia kan een kweek worden uitgevoerd van de pus.
Hoe wordt het behandeld?
Acute paronychia: Bij pusophoping in de nagelriem moet de pus verwijderd worden. De arts kan de ontsteking ontlasten door het abces in te snijden en de pus te laten wegvloeien. Vaak is de pus ook te ontlasten door de nagelriem op te tillen met een chirurgisch instrumentje. Zo nodig kan ook nog een antibioticumkuur worden voorgeschreven. Vooral bij kinderen is een vlotte behandeling aangewezen bij acuut paronychia om blijvende beschadiging van het nagelapparaat te voorkomen.
Chronische paronychia: bij de behandeling van chronische paronychia staat het herstellen van de nagelriemen op de voorgrond. Het voorkomen van overmatig water en zeepgebruik is van groot belang zodat de nagelriemen zich weer kunnen herstellen. Afhankelijk van het microorganisme dat de klachten veroorzaakt is lokale behandeling van de nagelriemen met een gist- of bacteriedodende zalf vaak aangewezen. Bij hardnekkige chronische paronychia kan het nodig zijn een orale kuur met antischimmelmedicijnen of antibiotica te gebruiken. Vooral chronische paronychia blijkt vaak erg hardnekkig en kan soms vele maanden aanhouden ondanks adequate therapie.
gerelateerde onderwerpen
de nagel
psoriasis van de nagels
ingegroeide teennagel
nagelbijten
stopnagel
Literatuur
Leggit JC: Acute and Chronic Paronychia. Am Fam Physician. 2017 Jul 1;96(1):44-51.