Schaamluis
Wat is schaamluis?
Een schaamluis is een kleine krabachtige parasiet die leeft tussen de haren in de schaamsstreek. Zij worden overgebracht door nauw lichaamscontact, vandaar dat schaamluis wordt beschouwd als een seksueel overdraagbare aandoening (SOA).
Wat zijn de verschijnselen?
Bij schaamluis staat jeuk op de voorgrond. Soms wordt de huid tot bloedens toe opengekrabt.
Wat is een schaamluis?
De schaamluis (Phthirus pubis) is een krabachtige parasiet die bij voorkeur in de beharing in het schaamgebied voorkomt. Soms wordt hij óók aangetroffen in de okselbeharing, de baardstreek of tussen de wimpers. De schaamluis leeft van bloed die hij (vooral ‘s avonds) opzuigt uit de huid nabij de haarzakjes. Gedurende zijn gehele volwassen leven blijft de volwassen schaamluis eieren (neten) leggen, gemiddeld 2 à 3 per dag. Deze eitjes komen na ongeveer 10 dagen uit. Na 2 weken zijn de jonge schaamluizen zelf volwassen en in staat zich voort te planten.
Hoe vindt de besmetting plaats?
Schaamluizen worden overgebracht door nauw lichamelijk contact. In de praktijk is dat vrijwel altijd seksueel contact. De schaamluis kan buiten de huid niet langer dan ca. 48 uur in leven blijven en daarom zijn andere besmettingswegen niet erg algemeen. Wel kunnen schaamluizen in theorie worden overgebracht via bijvoorbeeld handdoeken die kort daarvoor gebruikt zijn door mensen die schaamluis bij zich dragen.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Hardnekkige jeuk in het schaamhaar gebied is de belangrijkste aanwijzing dat er sprake kan zijn van schaamluis, het vermoeden wordt natuurlijk groter als ook de partner vergelijkbare klachten ontwikkelt. Soms is het niet zo makkelijk de kleine luizen met het blote oog te ontdekken. Soms vallen de kleine grijs-witte neten beter op: deze zijn vastgekit aan de schaamharen.Wanneer schaamluizen in de wimpers voorkomen kan dit, behalve jeuk ook ontsteking van de oogleden (blepharitis) veroorzaken. Vooral bij kinderen die geïnfecteerd zijn met schaamluis komt blepharitis nogal eens voor.
Hoe wordt het behandeld?
Schaamluis kan adequaat worden behandeld met dezelfde medicijnen die worden gebruikt bij hoofdluis, zoals permetrine. Deze middelen zijn zonder recept bij de apotheek verkrijgbaar. Lees voor gebruik goed de bijsluiter. Beddengoed en kleding dienen gewassen te worden. Partners moeten zich tegelijkertijd behandelen, ook als de partner geen klachten heeft van jeuk, dit om infecties over en weer tegen te gaan.
Luizen en neten in de wimpers mogen niet met chemische producten worden behandeld. Hier kunnen luizen en neten met een pincet één voor één verwijderd worden. Eventueel kunnen, als alternatief, de wimpers worden behandeld met vaseline om de luizen te verstikken. De wimpers moeten dan twee keer per dag worden ingesmeerd met vaseline gedurende 3 weken.
Wat zijn de vooruitzichten?
Wanneer de behandeling juist is uitgevoerd zal de schaamluis niet meer terugkomen. Omdat de infectie wordt beschouwd als een seksueel overdraagbare aandoening is het (afhankelijk van de situatie) te overwegen een SOA-screening te laten verrichten bij de huisarts, GGD of dermatoloog.
gerelateerde onderwerpen
Literatuur
Gunning K et al: Pediculosis and scabies: treatment update. Am Fam Physician. 2012 Sep 15;86(6):535-41. (volledig artikel)