Aquariumgranuloom
Wat is een aquariumgranuloom?
Een aquariumgranuloom (ook wel zwembadgranuloom genoemd)is een huidafwijking die het gevolg is van een infectie met de bacterie mycobacterium marinum. De bacterie komt heel algemeen voor in lauw tot warm water, zowel in zoet water als in de zee. Aanvankelijk werd de aandoening vooral bij zwemmers gezien, tegenwoordig zijn het met name aquarium liefhebbers die met deze ontstekingen bij de dermatoloog gezien worden.
Hoe ziet het aquariumgranuloom eruit?
Een aquariumgranuloom is een rode, verdikte huidreactie die aanvankelijk kan lijken op een steenpuist die niet wil doorbreken. Het kan gaan om een enkele afwijking, maar soms zijn er in hetzelfde huidgebied meer plekken aanwezig. Omdat de infectie vaak wordt opgelopen bij het schoonmaken van een aquarium komen de huidafwijkingen vooral aan de armen voor. Meestal zijn de lymfeklieren in de oksel ook iets vergroot.
Hoe ontstaat het?
De afwijkingen ontstaan door infectie met de bacterie mycobacterium marinum. Deze bacterie komt in alle typen lauw-warm water voor. In West-Europa zijn het vooral kwekers van (sub-)tropische vissoorten in aquaria die een verhoogd risico hebben op het krijgen van de granulomen.
De bacterie kan vooral goed doordringen in beschadigde huid (kloofjes, schaafwondjes etc).
Hoe wordt de diagnose aquariumgranuloom gesteld?
Het aquariumgranuloom is een opvallend klinisch beeld en samen met het verhaal van de patient is de diagnose niet zo heel moeilijk te stellen. Er is echter een aantal andere (infectie)ziekten die sterk op het aquariumgranuloom lijken; daarom wordt toch vaak aanvullend onderzoek gedaan d.m.v. een kweek op mycobacteriën.
Hoe wordt het behandeld?
Behandeling vindt plaats met antibiotica (meestal doxycycline).
Voorkomen is beter dan genezen: het is voor aquariumbezitters dan ook verstandig om bij het schoonmaken van het aquarium handschoenen te dragen, met name wanneer de huid beschadigd is.
gerelateerde onderwerpen
literatuur
Johnson MG et al: Twenty-eight cases of Mycobacterium marinum infection: retrospective case series and literature review. Infection. 2015 Dec;43(6):655-62.