Wat is dermatitis herpetiformis?
Dermatitis herpetiformis is
een zeldzame blaarvormende huidziekte die sterk
geassocieerd is met coeliakie, een darmziekte.
De aandoening wordt vooral bij jong-volwassenen
voor het eerst vastgesteld. Geschat wordt dat
ongeveer 80% van mensen met dermatitis
herpetiformis ook coeliakie heeft. Bij coeliakie
is er sprake van een intolerantie voor gluten:
een graaneiwit dat ondermeer voorkomt in tarwe,
rogge, haver, spelt en gerst. Deze
glutenintolerantie kan bij het consumeren van
gluten ernstige darmklachten geven omdat gluten
een beschadiging veroorzaakt van het
darmslijmvlies.
Zowel dermatitis herpetiformis als coeliakie
kennen een sterke erfelijke component en komen
vaak familiair voor..
Hoe ziet dermatitis herpetiformis er uit?
Bij dermatitis herpetiformis is er sprake van
intens jeukende blaartjes tot 1 cm groot.
Kenmerkend is dat deze blaartjes in groepjes bij
elkaar gelegen zijn zoals dat ook bij een
herpesinfectie het geval is; vandaar de naam
herpetiformis (=gelijkend op herpes). Dermatitis
herpetiformis heeft echter niets te maken met
'gewone' herpes. De groepen met bultjes en
blaartjes kunnen overal op de huid voorkomen
maar worden vooral gezien op de ellebogen en
knieën, de billen en de schedelhuid.
De diagnose kan door de dermatoloog worden
bevestigd door het afnemen van een biopt voor
weefselonderzoek. Ondermeer wordt dan gekeken of
het kenmerkende IgA immunoglobuline aantoonbaar
is.
Dermatitis
herpetiformis en coeliakie
Zoals gezegd is er een sterke relatie tussen
dermatitis herpetiformis en coeliakie. Bij de
meeste mensen met dermatitis herpetiformis zijn
de darmklachten vrij mild of zelfs (nog)
afwezig. Coeliakie kan in een vroeg of mild
stadium nogal aspecifieke klachten veroorzaken
zoals moeheid en buikklachten. Geschat wordt dat
ongeveer 80% van de mensen met dermatitis
herpetiformis ook een glutenintolerantie van de
darmen heeft met darmbeschadiging van wisselende
ernst.
Omgekeerd is het zo dat de meeste mensen met
coeliakie géén dermatitis herpetiformis hebben.
Veel patiënten met dermatitis herpetiformis
bemerken een verergering van de huidklachten bij
het eten van gluten-bevattende voedingsstoffen.
Wanneer de dermatoloog de diagnose dermatitis
herpetiformis heeft gesteld zal hij de patient
doorgaans ook doorverwijzen naar de Maag- Darm-
Leverarts voor verder onderzoek.
Dermatitis herpetiformis is ook geassocieerd met
andere auto-immuunaandoeningen zoals diabetes,
reuma, schildklierziekten, vitiligo en alopecia
areata.
Hoe wordt
dermatitis herpetiformis behandeld?
Het meest effectief in de behandeling van
dermatitis herpetiformis is het geneesmiddel
dapson. Dit werkt meestal snel en doeltreffend
binnen enkele dagen. Helaas kan dapson nog wel
eens bijwerkingen veroorzaken zoals bijvoorbeeld
(ernstige) bloedarmoede. Gezien de heftigheid
van de (jeuk)klachten bij dermatitis
herpetiformis wordt desalniettemin vaak al snel
na het stellen van de diagnose deze behandeling
gestart. Alternatieven, zoals sterke
corticosteroïdzalven, zijn te proberen maar zijn
in de praktijk vaak niet zo effectief.
Glutenvrij dieet
De meeste artsen adviseren bovendien een
glutenvrij dieet om de klachten van dermatitis
herpetiformis te verbeteren. Dit is in ieder
geval aangewezen wanneer een
glutenovergevoeligheid inderdaad is aangetoond
door de internist.
Wat zijn de
vooruitzichten?
Dermatitis herpetiformis is een chronische
aandoening die de meeste patienten de rest van
hun leven zullen houden. Met een glutenvrij
dieet en goede begeleiding van de dermatoloog,
internist en diëtist zijn de klachten doorgaans
goed te bedwingen. Er komt een steeds grotere
verscheidenheid aan glutenvrije producten op de
markt wat het volgen van een glutenvrij dieet
steeds minder problematisch maakt.
|