Nikkelallergie
Wat is nikkelallergie?
Een allergie voor nikkel is een van de meest voorkomende vormen van ‘contact-allergie’. Mensen met een nikkel allergie ontwikkelen na (langdurig) huidcontact met nikkel rode jeukende huidafwijkingen. Nikkel is een niet-edel metaal dat zeer veel wordt toegepast in allerlei metalen voorwerpen.
Wie krijgt het?
Nikkel allergie komt meer bij vrouwen voor dan bij mannen. Het kan zich op elke leeftijd ontwikkelen. Wanneer eenmaal een nikkelallergie tot ontwikkeling is gekomen blijft deze vele jaren tot levenslang bestaan.Munten van 2 euro bevatten veel nikkel.
Hoe ontstaat het?
Na (meestal langdurig) huidcontact met nikkel kan het lichaam ‘gesensitiseerd’ worden voor nikkel. Dat wil zeggen dat witte bloedcellen geprogrammeerd worden om bij contact met nikkel te reageren met een ontsteking van de huid. Meestal moet elk vervolgcontact vrij langdurig zijn voordat de ontstekingsreactie optreedt.Het beetpakken van een nikkelen deurknop bijvoorbeeld geeft meestal geen aanleiding tot een reactie, maar het dragen van nikkelen sieraden op de huid weer wel. Korte contacten met nikkel kunnen bij mensen met een zeer sterke nikkel allergie overigens wel tot klachten leiden.
Hoe wordt nikkel allergie vastgesteld?
De dermatoloog kan d.m.v. allergietesten op de huid een nikkel allergie vaststellen. Meestal worden tegelijkertijd ook andere mogelijke allergieveroorzakers meegetest. De stoffen worden met speciale pleisters gedurende 48 uur op de huid aangebracht. Vervolgens worden de plakkers eraf gehaald en wordt beoordeeld of er sprake is van een reactie op de huid. Dit wordt 24 uur na het verwijderen van de pleisters nog eens herhaald. Wanneer een rode plek is ontstaan ter plekke van de geteste stof, is er sprake van een ‘contactallergie’
Hoe ziet het eruit?
Een allergie op sieraden, drukknopen of BH-sluitingen is meestal snel te herkennen omdat deze objecten vaak een ‘afdruk’ van jeukend eczeem op de huid achterlaten, vaak met een meer uitgebreide rode rand eromheen. Bij mensen die beroepsmatig veel met nikkel in aanraking komen kan er ook een uitgebreid handeczeem ontstaan.
Bekend is dat mensen met een nikkelallergie heel vaak ook langdurige hand (en soms -voet) eczemen hebben, ook al lijkt er geen sprake te zijn van langdurig direct nikkel-op-huid contact. Meestal is er sprake van kleine, met helder vocht gevulde blaasjes aan de handpalmen en zijkanten van de vingers. Deze blaasjes drogen in en dan ontstaan vaak harde schilfers en kloven. Hoe deze vorm van handeczeem precies ontstaat is onbekend. Het heeft dezelfde kenmerken als dyshidrotisch handeczeem.
Hoe voorkom ik eczeem door nikkel?
Wanneer eenmaal een nikkelallergie is vastgesteld is het verstandig om contact met nikkelen voorwerpen te vermijden. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan, omdat nikkel in zoveel objecten in de dagelijkse leefomgeving is verwerkt. Het vermijden van sieraden is wel goed te realiseren. Het is goed om te weten dat zilveren en gouden sieraden vaak ook sporen nikkel bevatten. Meestal geldt: hoe hoger de kwaliteit van de sieraden, hoe kleiner de kans op nikkelbijmenging.
Ook geldt: hoe intensiever het contact met de huid hoe groter de kans op problemen. Voorbeelden van intensief contact zijn piercings, oorknopjes en horloges.
Denk ook aan minder voordehand liggende nikkelcontacten zoals broekknopen (een hemd tussen knoop en huid beschermt onvoldoende) of een sleutelbos in de broekzak…
Behandeling van contactallergisch eczeem
Meestal is het voldoende de bron van de nikkel te verwijderen. Het eczeem en de jeuk kunnen versneld verdwijnen wanneer een corticosteroid(‘hormoon’)-zalf gedurende enkele dagen op de door nikkel veroorzaakte eczeemplekken wordt aangebracht. Wanneer er sprake is van een ernstig eczeem dat gepaard gaat met vorming van blaren (meestal aan de handen) kan de arts ook zalven voorschrijven om de blaren eerst in te laten drogen. Zie ook: dyshidrotisch handeczeem.
Nikkel in de voeding
Ernstig eczeem aan de handen (en/of voeten) wordt vrij vaak gezien bij patienten met nikkel allergie. Er zijn onderzoekers die een relatie leggen tussen deze vorm van handeczeem en nikkel in het dieet. Heel harde bewijzen voor deze veronderstelling zijn er nog niet. Overigens is het onmogelijk om nikkel geheel uit het dieet te weren omdat het in vrijwel alle voedingsmiddelen aanwezig is. Sommige voedingsmiddelen bevatten relatief veel nikkel zoals voedsel uit blik en chocola. Het volgen van een nikkel-arm dieet leidt slechts bij uitzondering tot een verbetering van het eczeem.
Waar wordt nikkel in verwerkt?
Sieraden
piercings, ringen, kettingen, sluitingen van sieraden, horloges en horlogebandjes. Sieraden met een laag goudgehalte (minder dan 12 karaat) en witgoud bevatten relatief veel nikkel. Er zijn inmiddels Europese richtlijnen mbt nikkelverwerking in sieraden.
Kleding
BH-sluitingen, haarspelden, (druk)knopen, brilmonturen, ritssluitingen etc.
Thuis
Deurknoppen, scharen, breipennen, stofzuigerstang, sleutels, sleutelhangers, gereedschap etc.Roestvrijstaal bevat meestal te weinig nikkel om problemen te veroorzaken.
Muntgeld
Zilverkleurige munten (in binnen- en buitenland) zijn meestal van nikkel gemaakt. Euromunten (1 en 2 euro) hebben een relatief hoog nikkelgehalte.Behalve mensen die beroepshalve veel met munten te maken hebben (kassa!) zijn de contacten vaak te kort om problemen te geven. Losse munten in de broekzak kunnen wel een probleem geven!
gerelateerde onderwerpen