Alopecia androgenetica
Wat is alopecia androgenetica?
Alopecia androgenetica, of kaalheid volgens mannelijk patroon, is een zeer veel voorkomende vorm van permanente haaruitval. Het is bij mannen volstrekt normaal.
Wie krijgt alopecia androgenetica?
Alopecia androgenetica is in sterke mate erfelijk bepaald. Men kan de aanleg voor kaalheid zowel van vaders- als van moederskant ‘erven’. Ongeveer 60% van de Nederlandse mannen krijgt op enig moment in zijn leven te maken met alopecia androgenetica. Soms is dit slechts een iets minder dicht behaard deel van de kruin of inhammen in de voorste haarlijn (‘geheimratsecken’). Anderen krijgen al vlak na de puberteit te maken met een grotendeels kale schedel.
Een vorm van haaruitval die lijkt op alopecia androgenetica komt ook bij vrouwen veel voor en begint meestal rond de menopauze. Dit type haaruitval wordt wel haaruitval volgens het vrouwelijk patroon genoemd (HVP). Wanneer klachten die lijken op alopecia androgenetica bij vrouwen vòòr de menopauze ontstaat kan er reden zijn om endocrinologisch (hormoon-) onderzoek te doen, vooral als er ook sprake is van acne of hirsutisme.
De haarcyclus
Voor een goed begrip van haarverlies is kennis van de haarcyclus noodzakelijk.
Niet alle haren groeien gelijktijdig en haren kunnen slechts een beperkte tijd groeien.
De groeifase van de haar wordt de anagene fase genoemd. De duur van deze groeifase verschilt van persoon tot persoon. Vrouwen hebben een veel langere groeifase waardoor zij ook langer haar kunnen dragen dan mannen. In de anagene fase zijn de haren dik en goed gepigmenteerd. Gemiddeld is 85% van de hoofdhuid in de anagene fase.
In de katagene fase is de groei gestopt. De haar zit nog wel vast in de hoofdhuid, maar de haarfollikel begint te verschompelen. De haar groeit nu steeds dunner uit, er zit ook minder pigment in.
In de telogene fase valt de haar uit. Vaak begint al tijdens de telogene fase een nieuwe haar in dezelfde haarfollikel aan zijn groei (zie ook de folder haar).
Wat gebeurt er bij alopecia androgenetica?
Alopecia androgenetica is een erfelijke kwestie. Het betreft een erfelijke gevoeligheid van de haren voor dihydrotestosteron (DHT), een van de mannelijke hormonen. Vooral haren op de kruin blijken bij veel mannen extra gevoelig voor dit hormoon. Bij deze haren veroorzaakt DHT een verkorte anagene groeifase van het haar zodat de haarimplant dunner lijkt (er zijn tenslotte veel haarfollikels in de telogene ‘uitval’ fase) en uiteindelijk verschrompeling van de haarwortels. Op dat moment is nieuwe haargroei niet meer mogelijk.
Wat is er aan alopecia androgenetica te doen?
Alopecia androgenetica is geen ziekte doch een variant van het normale beharingspatroon. Toch blijkt kaalheid voor veel mannen een probleem, dat in sommige gevallen tot psychische problematiek leidt. Vooral jonge mannen vermoeden door de kaalheid een ‘oud’ voorkomen te hebben en tonen een verminderd zelfvertrouwen.
Zij zoeken derhalve naar mogelijkheden het kalingsproces af te remmen of te keren.
Wat is er mogelijk?
Haartransplantatie
* Bij haartransplantatie worden haren van het achterhoofd getransplanteerd naar de kruin. Dit is een blijvende oplossing voor de kaalheid, omdat de haren op het achterhoofd veel minder gevoelig zijn voor DHT dan die op de kruin.
* De haren worden een voor een geprepareerd en geplant in gaatjes in de huid van de kruin. Deze plantgaatjes worden met een klein boortje of met een CO2 laser gemaakt. Deze methode wordt in enkele priveklinieken in Nederland uitgevoerd.
meer over haartransplantatie…
Huidreductie
Bij deze ingreep wordt een deel van de kale huid verwijderd, waarna de behaarde huiddelen naar elkaar worden toegetrokken, zodat de kale plek veel kleiner is of zelfs verdwijnt. Sinds de opkomst van de haartransplantatie is deze therapie minder populair geworden.
Minoxidil
Dit middel is van oorsprong een medicijn tegen hogebloeddruk. Als bijwerking overmatige haargroei waargenomen.Wanneer dit middel in lotionvorm wordt toegepast kan het de haargroei stimuleren. Deze haargroei betreft echter veelal vrij dunne (zgn. vellus-) haren. Na het staken van het medicijn valt het haar weer uit. Het cosmetisch resultaat wisselt sterk. Minoxidil wordt niet vergoed.
Finasteride
De productie van DHT staat onder invloed van een regulerende stof, het enzym 5-alpha-reductase. Het onderdrukken van de 5-alpha-reductase leidt tot vermindering van DHT en daarmee tot vermindering van de haaruitval. In sommige landen, waaronder Nederland, is finasteride geregistreerd om de 5-alphareductase te remmen en zo de haaruitval bij mannen tegen te gaan.
gerelateerde onderwerpen
het haar
haaruitval – overzicht
haartransplantatie
haaruitval bij vrouwen
pruiken en haarwerken
overbeharing
ontharen
Literatuur
Adil A et al: The effectiveness of treatments for androgenetic alopecia: A systematic review and meta-analysis. J Am Acad Dermatol. 2017 Jul;77(1):136-141